Sau hành trình hai năm trở về quê, mình có thể khẳng định rằng khu vườn rất quan trọng, đặc biệt với sức khỏe tinh thần. Trên thực tế, nhiều nghiên cứu cho thấy làm vườn có thể giúp mọi người hồi phục sau trầm cảm, lo lắng và căng thẳng.
Ảnh: Wix
Năm đó bác sĩ ở cả hai bệnh viện lớn đều chẩn đoán mình bị rối loạn thần kinh thực vật. Triệu chứng dễ thấy là tim đập nhanh, thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, khó thở, nhói tim và tệ hại nhất là ngất xỉu. Chẳng vẻ vang gì khi nhắc lại chuyện này, vì tính ra mình khá “nổi tiếng” với tiền sử “vẻ vang” này.
Đây không phải bệnh tim, mình không có bất kỳ tổn thương tim nào. Mình khám đến hai bệnh viện đều ra kết quả như nhau. Chắc đó là lý do bác sĩ gọi đùa đây là “bệnh giả bộ”. Nguồn gốc của căn bệnh được cho là stress, rối loạn lo âu, dễ cảm xúc; sống ở môi trường khói bụi, ô nhiễm; ít vận động thể lực… Ồ quao, bác sĩ nói đúng không cãi đi đâu được! Mình thực sự “sở hữu” đầy đủ điều kiện để... nuôi chứng bệnh kia.
Những năm ở phố là những tháng ngày mình thoi thóp như cá mắc cạn, cứ mong cơn triều lên để được về với nước. Có rất nhiều cách để điều trị chứng bệnh này, tốt nhất là về với thiên nhiên, mà bác sĩ vẫn đùa là “về vườn”. Đằng đẵng chục năm trời mình mới được “về quê cắm câu” đúng nghĩa. Cũng không thể biết trước rằng mình có về vườn ở ẩn hẳn không. Nhưng chắc chắn một điều là mình đã được khu vườn chữa lành, sau hai năm.
Tại sao làm vườn lại quan trọng với sự chữa lành của bạn?
Có rất nhiều lợi ích bạn có thể đạt được khi ở vườn, nhất là lợi ích đối với sức khỏe. Thậm chí, có một số nghiên cứu chỉ ra rằng làm vườn có thể giúp bạn sống lâu hơn. Dưới đây là một số lý do để bạn có thể xem xét việc bắt đầu tìm về một khu vườn.
Nguồn không khí trong lành
Mình đã đề cập nhiều lần rằng làm vườn, gần gũi thiên nhiên rất tốt cho sức khỏe thể chất và tinh thần. Bởi không phải trồng rau củ thì bạn mới gặt hái được những lợi ích thiết thực. Chỉ dành thời gian ngoài trời cũng giúp bạn thư giãn, cải thiện tâm trạng và tăng cường khả năng sáng tạo một cách rõ rệt. Cơ bản, những khu vườn cung cấp cho chúng ta không khí trong lành, đây chính là món quà tuyệt diệu của mẹ thiên thiên.
Tết tây vừa rồi mình có dịp trở lại thành phố nhộn nhịp rồi quay lại khu vườn nhà sau vài ngày. Cũng không ít lần mình đã di chuyển thế này, và đó là những lúc mình cảm nhận rõ rệt giá trị của bầu không khí trong trẻo ở vườn. Không nói ngoa chứ chỉ cần hít một hơi thật sâu, nguồn khí này như suối nguồn tinh khiết tưới tẩm khắp cơ thể và tâm hồn mình, vực dậy một cơ thể rệu rã sau mấy ngày ở phố. Đối với những người “không thể thở bằng ai” như mình điều này thực sự quan trọng.
Ảnh: Thúy Ngô
Cung cấp thực phẩm sạch, an toàn
Người ta đã nói nhiều về thực phẩm chữa lành và hơn hết nguồn thực phẩm tại vườn là một lựa chọn tốt nhất. Khu vườn có thể cho bạn rau trái tươi quanh năm. Trái cây và rau tươi rất tốt cho sức khỏe vì chúng chứa các vitamin và khoáng chất mà cơ thể chúng ta cần. Ngoài ra, ăn các sản phẩm tự trồng hoặc được trồng tại địa phương đều có thể kiểm soát được các loại thuốc hóa học có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Tuy mình chưa rõ tiến trình hồi phục này diễn ra bên trong mình thế nào, nhưng có một điều dễ thấy nhất là mình ít bệnh hơn hẳn. Ngày còn ở thành phố và làm công việc văn phòng, mình bệnh ít nhất một tháng một lần. Bạn không đọc nhầm đâu, mình bệnh mỗi tháng, không cảm lạnh cũng sốt, đau đầu, viêm họng, mệt mỏi kéo dài… Ấy vậy, từ khi về quê đến nay tính ra mình không hề bị bệnh vặt kiểu vậy, có chăng là “bạn vy” ghé thăm đôi lần thôi.
Cơ hội vận động ngoài trời, nâng cao sức khỏe
Dễ hình dung nhất là khá nhiều công việc làm vườn được thực hiện ngoài trời. Việc tiếp xúc với ánh sáng mặt trời làm tăng vitamin D, rất tốt cho xương, răng và cơ bắp. Nói về cơ bắp, làm vườn là một hình thức tập thể dục tuyệt vời. Với một “con gà công nghiệp” được úm 10 năm ở phố như mình thì chỉ sau khi được “thả” về quê vài tháng, cơ bắp chuối mình đã săn chắc hẳn.
Quay lại việc tập thể dục, phải công nhận rằng về vườn giúp chúng ta năng động hơn. Chưa cần đề cập đến các môn tập bài bản như đi bộ, tập yoga,... Xử lý các công việc ở vườn chính là cách tăng cường thể lực hiệu quả. Ví như việc cuốc đất, nhổ cỏ, đầy một xe rùa đầy đất hay bê chậu cây… đều có thể gia tăng sức mạnh cho bạn.
Tất nhiên, bạn không thể mạnh lên ngay được, mọi thứ cần tiến trình và khoảng thời gian nhất định. Nhưng bạn có thể tin rằng còi cọc như mình đây sau vài năm đã đẩy được xe đất nặng. Tuy nhiên, đây chưa phải vấn đề mấu chốt, mà việc giảm hẳn các cơn đau nhói tim và những lần tim đập giục giã mới là điều có ý nghĩa hơn với mình.
Có thể khẳng định rằng khu vườn và các hoạt động ở vườn có giá trị tích cực cho những người có vấn đề liên quan đến tim mạch.
Thư giãn, giảm stress
Về cơ bản, khi về vườn chúng ta đã tự kết nối với thiên nhiên một cách tự nhiên nhất. Và khi dành thời gian ra vườn, chăm sóc cây cối, bạn sẽ cảm thấy thư thái. Điều này đặc biệt đúng trong thời gian đầu mình trở về quê. Vào tháng 5, với tiết hè oi bức ở miền Tây, việc ra vườn tận hưởng gió mát của chiếc quạt tự nhiên thật sự dễ chịu hơn ngồi điều hòa. Những căng thẳng mang về từ phố dần dần cũng được rũ bỏ.
Một điều thú vị là đất chứa đầy những lợi khuẩn, thứ tạo ra các hóa chất khiến chúng ta cảm thấy dễ chịu. Từ đầu thế kỷ 20, các nhà vi trùng học đã cho biết về lợi ích của các vi khuẩn có lợi. Các nghiên cứu gần đây cũng chỉ ra rằng việc con người tiếp xúc với các sinh vật này có thể dẫn đến tăng mức serotonin - chất dẫn truyền thần kinh có vai trò điều chỉnh tâm trạng của chúng ta. Phải chăng vấn đề này liên quan đến mùi đất gây thương nhớ cho bao người con xa quê luôn mong ngóng về quê nhỉ?
Đến nay, sau vài lần di chuyển giữa thành thị và nông thôn (sống ở mỗi nơi vài tháng), mình đã hiểu rõ lý do ngày xưa bác sĩ bảo mình về vườn. Với lối sống hiện nay, chắc hẳn trường hợp của mình không phải cá biệt. Thế nên, nếu bạn đang cảm thấy căng thẳng hoặc có chứng bệnh như mình, hay đơn giản là muốn thư giãn, làm vườn là một cánh cửa rộng mở cho bạn.
Hẳn nhiên, không phải ai cũng có điều kiện về quê hay sắp xếp để sống ở một khu vườn được. Điều mình muốn nhấn mạnh ở đây là hãy về với thiên nhiên, tận hưởng khu vườn bất cứ khi nào có thể, bạn nhé!
Thúy Ngô
